Kiến thức bản địa trong quản lý và phát triển cây mây nước của người dân Tà Ôi ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế

Abstract

A Lưới là huyện miền núi nằm ở phía Tây của tỉnh Thừa Thiên Huế, là nơi phân bố tự nhiên của hai loài mây nước (mỡ và nghé), thuộc nhóm cây lâm sản ngoài gỗ, có giá trị nhất và được sử dụng rộng rãi ở miền Trung Việt Nam và vùng nhiệt đới châu Á. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm bổ sung thêm kiến thức bản địa của người dân Tà Ôi trong quản lý và phát triển rừng mây nước nhằm bảo tồn và phát huy kiến thức bản địa của người dân địa phương góp phần quản lý rừng mây bền vững. Nghiên cứu đã áp dụng phương pháp PRA kết hợp với đánh giá các mô hình trồng mây trên thực địa. Kết quả nghiên cứu cho thấy nhiều người Tà Ôi có nhiều kinh nghiệm trong việc nhận biết đặc điểm hình thái, phân bố, cách thức khai thác các loài mây nước và một số kinh nghiệm về gây trồng và chọn cây mây mẹ lấy hạt giống phù hợp với điều kiện tự nhiên ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế.

ABSTRACT

A Luoi is a mountainous district located in the West of Thua Thien province, the distribution place of two water rattan (may nuoc) species {(Daemonorops poilanei J. Dransf. and D.jenkinsiana (Griff) Mart.}. These two rattan species have the highest economic value and widely-used among non-timber forest products (NTFPs) in central Vietnam as well as in Asian tropics. This study aims to supplement the indigenous knowledge of Ta Oi people in management and development of water rattan plants to preserve and manage the sustainable rattan forest. The research applied PRA method in combination with the evaluation of rattan models in the field. Research results show that many Ta oi people have a lot of experiences in reconizing morphological characteristics, naturral distribution, exploitation ways of rattan plants and some experiences on planting and selecting seed mother rattan in accordance with natural conditions in A Luoi district, Thua Thien Hue province.